KEMANIN TARİHÇESİ

      Keman, viyolonsel ve viyola gibi çalgılar yaylı çalgılar olarak adlandırılan bir aileye aittir. Bu enstrüman içerisinde, en yüksek perdeden sesleri çalan ve en küçük olanı  kemandır.  Daha da önemlisi, rockandroll, pop, punk müziklerinin yanı sıra, halk müziği de dahil olmak üzere değişik müzik türlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Aynı şekilde, aynı zamanda caz, klasik ve Barok müziğinin önemli bir parçasıdır.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

      Ünlü keman yapım ustası Andrea Amati, 1555 yılında ilk kemanı yapmıştır. Bundan önce, Violetta adında, üç telli keman benzeri bir alet vardı. Çıkan güzel ve hoş bir sesi nedeniyle, Fransa Kralı IX Charles’ın emri ile 24 adet violetta üretilmiştir.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

18. yüzyıla gelindiğinde, kemanın özgün tasarımında bir dizi önemli değişiklikler yapıldı.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

      Keman kendine has ve hoş sesi ile, farklı müzikal stillerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Barok döneminde yaygın olarak kullanılmıştır. Bazı popüler keman sanatçıları arasında Jean-LucPonty, John Blake ve Regina Carter ve diğer ünlü caz keman sanatçıları Mark O’Conner, Darol Ager ve Stephane Grappelly sayılabilir.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

       Ayrıca, bu enstrüman, Hint klasik müziğinde çok büyük bir rol oynamaktadır.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

       Keman, başlıca sekiz kısımdan oluşan bir çalgıdır. Bu kısımlar: Gövde, üst kısım, alt kısım, siyah tahta, telleri tutan köprü arkasındaki siyah abanoz kısım, eşik, salyangoz ve anahtarlardır. Yapımı zor olan kemanın boyu 60-62 santimetredir. Bunun 38 santimetresini gövde, 25 santimetresini ise sap teşkil eder. Keman yayı 75 cm uzunluğunda, reçinelenmiş at kılındandır, gövde, içi boş olup, ince tahtadan yapılır. Kemandaki teller sol, re, lâ ve mi (en kalın, kalın, ince, ve en ince) telleridir. Genellikle kırmızımsı sarı, vişneçürüğü, bazen koyu sarı, turuncu, kahverengi, kırmızı cilâ ile renklendirilir. İnce uzun şekilli olan keman ucu çeneye dayanarak, sapı sol elle tutulmak ve parmaklar tellere basmak suretiyle ve sağ elin tuttuğu yay tellere sürterek çalınır.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

       Ses sahası 4,5 sekizlik olan keman için notalar sol anahtarı ile yazılır. Meşhur bestekâr Bach ile başlayan, keman için müzik parçalarının (konçertoların) bestelenmesi, zamanla yaygınlaşarak çok büyük sayılara ulaşmıştır. Keman, çok geniş ses imkânlarına sahip olduğundan dolayı orkestra içinde veya tek başına olarak yaygın bir şekilde kullanılır.

Kemanın Akort Sistemi    Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

      Kemanın metalden ya da hayvan bağırsağından yapılmış dört teli vardır. Akort sistemi pesten tize doğru Sol, Re, La, Mi olarak düzenlenmiştir. Batı kemanlarıyla aynı akort sistemine sahip olmasına rağmen Türk Musikisine uygun bir şekilde isimlendirilmiştir. Do, Sol, Re, La. Bazı icracılar La telini ince sol düzeninde kullanmaktadır. Bu konuda çeşitli fikirler öne sürülmüştür. Eskiden kullanılan ve Avrupa’dan getirilen kemanların beş esas, altı ahenk telinin olduğu ve aynı telin ince sol olarak akort edildiği biliniyor. Bir başka görüş ise Rebab ve ud gibi çalgıların akorduna benzetmek için böyle hareket edildiğidir. La akort Türk musiki icralarında çiğ kalmakla birlikte bazı makamlar transpoze edildiğinde icrada zorluklar oluşmaktadır.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

Türk Musikisi’nde Keman’ın Yeri   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

      Keman’ın Türk ülkesine ne zaman geldiği kesin olarak bilinmiyor. İstanbul ve Trabzon gibi Lâtin ülkeleri ile sıkı ilişkiler bulunan şehirlerde çok eskiden beri Keman’ın en eski örneklerinin bulunduğu ileri sürülmüştür. Kanunî Sultan Süleyman’ın sadrazamlarından Makbul İbrahim Paşa’nın gençliğinde, padişahın şehzadesi olarak Manisa’da bulunduğu yıllarda Keman çaldığı biliniyor. Yine bu yüzyılda yaygınlık kazanmış bir saz olarak klâsik musikimize girememiş olmakla birlikte, halk arasında çok tutuluyor ve koltuk meyhanelerinde çalınıyordu.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

      Keman’ı üst düzey sınıf arasına sokan kişinin, Sultan 1.Mahmut dönemi sanatkârlarından olan Corci olduğu ileri sürülür. Keman’dan önce musikimizin yegâne sazı Rebab idi. O yıllarda Keman’a “Violad’Amore” deniyordu ki, bu sazın benzeri yakın zamanlara kadar kullanılmış olan Sine Kemanı’dır.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

      Kemani Corci’ye kadar bütün kaynaklarda, eski Türk Kemanını çalanların Türk olduğu halde, 18.yüzyıldan, daha doğrusu Corci’den sonra Türk olmayan kimseler Batı Kemanını çalmağa heves etmiş ve pek çok ünlü isim otaya çıkmıştır. Hiç şüphesiz bu sanatkârlar ” Violad’Amore” nin farklı şekli olan Sine Kemanı’nı çalıyorlardı; Yedi teli olan Sine Keman’ın sesi biraz boğukça olduğu ve Kemençe sesine benzediği için, musikîden anlayanlarca daha çok tercih ediliyordu. 19. yüzyıl başına kadar Keman çalan sanatkârlar Keman’ın her iki türünü de kullanmışlardır. Daha sonra Sine Kemanı unutulmuştur. Son icra kârları Mustafa Sunar ile Nuri Duygu er olmuştur.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara

      Batı Keman’ının ülkemize yerleşmesinde Romanyalı Miron’un büyük rolü olmuştur. Ülkemizde Türk Musikisi ölçüleri içinde çok güçlü icra kârlar yetişmiştir. Bir devreye damgasını vuran bu sanatkârlardan bazıları şunlardır: Kemanî Hızır Ağa, Kemanî Rıza Efendi, Kemanî Corci, Kemanî Kör Sebuh, Kemanî Aleksan Ağa, Kemanî Memduh, Bülbülî Salih Efendi, Reşat Erer, Nubar Tek yay, Sadi Işılay, Hakkı Derman, Selahattin İnal v.b. Musikî terminolojimizde Keman çalanlara ” Kemanî ” denir.   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara   Keman kursu Ankara